ទម្លាប់មិនល្អ ចរិតអាក្រក់ នឹងធ្វើឱ្យខ្សែជីវិតរឹតតែធ្លាក់ចុះ គ្មានថ្ងៃបានល្អនោះឡើយ។ យ៉ាងណាមិញ មនុស្សប្រុសដែលមានចរិតទាំង ៥ នេះ មួយជីវិតនេះងើបមិនផុតពីភាពក្រីក្រទេ។
១. អំនួតក្អេងក្អាង និយាយច្រើនមិនពិតប្រាកដ បុរសដែលមានអំនួតជ្រុល ច្រើនតែពិបាកក្នុងការធ្វើឱ្យមានការរីកចម្រើនក្នុងការងារ។ ខណៈពេលដែលអ្នកដទៃខំប្រឹងធ្វើការដើម្បីរកលុយ គាត់តែងតែលើកតម្កើងខ្លួនឡើងខ្ពស់កប់ពពក អួតលើសពីអ្វីដែលខ្លួនមាន។ ជាងនេះទៅទៀត មនុស្សប្រភេទនេះតែងតែចំណាយលុយយ៉ាងខ្ជះខ្ជាយ ដើម្បីថែរក្សារូបរាងរបស់ពួកគេ ប៉ុន្តែមិនបានវិនិយោគលើចិត្ត និងព្រលឹងរបស់ពួកគេឡើយ។ ឈើល្អគឺល្អជាងថ្នាំលាបល្អ។ មនុស្សដែលមិនចេះខំប្រឹងប្រែង នឹងមិនប្រសើរឡើងឡើយ។
២. ខ្ជិលច្រអូស រស់នៅពឹងផ្អែកតែលើអ្នកដទៃ មានពាក្យមួយឃ្លាបានពោលថា៖ ការវាស់វែងរបស់មនុស្សមិនមែនជាពេលដែលគាត់មានភាពស្រណុកស្រួល និងការលំហែទេ ប៉ុន្តែជាពេលដែលគាត់ប្រកែក និងប្រឈមមុខនឹងបញ្ហា។ ទោះបីជាយ៉ាងណាក៏ដោយ ក៏នៅតែមានប្រភេទបុរសដែលចូលចិត្តនិយាយស្តី រស់នៅគ្មានទំនួលខុសត្រូវ និងធ្វើតែអ្វីដែលមានប្រយោជន៍សម្រាប់ខ្លួន។ ទស្សនៈរបស់ពួកគេក្នុងជីវិត គឺប្រើគ្រប់ល្បិចដើម្បីបានលុយ និងឋានៈ។ មនុស្សប្រភេទនេះរស់នៅដោយគ្មានទំនួលខុសត្រូវ និងមិនអាចធ្វើរឿងធំៗបានទេ។
៣. ឆេវឆាវ អារម្មណ៍ផ្លាស់ប្ដូរលឿន អារម្មណ៍ដែលងាយផ្លាស់ប្តូរ ជឿជាក់លើខ្លួនឯងខ្ពស់ មានភាពរសើបចំពោះរាល់ពាក្យសម្ដី និងសកម្មភាព... គឺជាចរិតរបស់មនុស្សប្រុសដែលតែងតែធ្វើឱ្យអ្នកដទៃឈឺក្បាល ហើយមានការប្រុងប្រយ័ត្នបំផុតនៅពេលទំនាក់ទំនង ព្រោះខ្លាចប៉ះបេះដូងទន់ជ្រាយ ភាពទន់ខ្សោយរបស់ពួកគេ។
បុរសប្រភេទនេះច្រើនតែឯកោ ហើយចូលចិត្តនៅម្នាក់ឯង។ ទោះបីជាយ៉ាងណាក៏ដោយ វាពិតជាលំបាកខ្លាំងណាស់សម្រាប់មនុស្សដែលតែងតែធ្វើអ្វីៗគ្រប់យ៉ាងតែម្នាក់ឯង ដើម្បីសម្រេចបានជោគជ័យក្នុងអាជីពរបស់ពួកគេ ព្រោះសង្គមសម័យទំនើបជាសង្គមសមូហភាព ការងារទាមទារការទំនាក់ទំនង។ បើមិនយកឈ្នះទេ បុរសប្រភេទនេះនឹងធ្លាក់ក្នុងសភាព«ធ្វើការពេញមួយថ្ងៃ»។
៤. ចូលចិត្តប្រើលេសដោះសារ ពេលជួបនឹងភាពបរាជ័យ ឬការលំបាកក្នុងជីវិត មនុស្សជាច្រើនតែងតែផ្តល់យោបល់នេះថាជាហេតុផល មនុស្សជោគជ័យគឺឆ្លាតណាស់ ហើយមានសំណាងណាស់ ចំណែកខ្ញុំវិញក៏មិនសូវឆ្លាត និងសំណាងដែរ ទើបពិបាកជោគជ័យ។ មនុស្សជាច្រើនមានទំនោររកលេសឱ្យខ្លួនឯងពេលជួបការលំបាក មិនចង់ទទួលខុសត្រូវ ឬស្វែងរកដំណោះស្រាយ ព្រោះនេះជារឿងងាយស្រួលបំផុត។
លើសពីនេះ ការស្វែងរកលេសគឺជាវិធីសាមញ្ញមួយដើម្បីធ្វើឱ្យខ្លួនអ្នកមានអារម្មណ៍ស្ងប់ និងសុខស្រួល។ ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ ប្រសិនបើយើងមិនដឹងខ្លួន ហើយបណ្តោយឱ្យការដោះសារក្លាយជាទម្លាប់ មនុស្សនឹងនៅដដែលជារៀងរហូត ហើយមិនអាចរីកចម្រើនបានឡើយ។ ដូចដែលអ្នកនិពន្ធដ៏ល្បីល្បាញ Oscar Wilde បាននិយាយថា « នៅពេលអ្នករកឃើញហេតុផលមួយសម្រាប់កំហុសផ្ទាល់ខ្លួនរបស់អ្នក អ្នកនឹងរកឃើញហេតុផលមួយរយទៀត។ ទន្ទឹមនឹងនោះ មនុស្សដែលចូលចិត្តរកលេសក៏ទម្លាប់កំណត់ដែនកំណត់ និងសម្លាប់សក្តានុពលរបស់ខ្លួនដោយអចេតនា »។
រក្សាទម្លាប់នៃការបដិសេធខ្លួនឯងមុននឹងបញ្ចប់អ្វីមួយ ហើយនិយាយទៅកាន់ខ្លួនអ្នកថា "អ្នកពិតជាមិនអាចបញ្ចប់រឿងនេះបានល្អទេ ដូច្នេះគ្រាន់តែត្រូវធ្វើឱ្យបានច្រើនតាមដែលអាចធ្វើបាន" ។ បន្តិចម្ដងៗ អ្នកនឹងចាប់ផ្ដើមរកឃើញខ្លួនឯងនូវហេតុផលជាបន្តបន្ទាប់ដែលមិនចង់ធ្វើការទៀត។ វាជាការពិតដែលថាសញ្ញាផ្លូវចិត្តនេះ អាចជួយអ្នកការពារការខកចិត្ត ប្រសិនបើអ្នកបរាជ័យក្នុងកិច្ចការមួយ ប៉ុន្តែវាឆក់យកឱកាសរបស់អ្នកក្នុងការជោគជ័យ។
៥. មិនព្រមរៀនសូត្រ ពង្រីកការយល់ដឹង មិនឆ្លាត មិនសំណាង អន់ជាងគូប្រកួត សុទ្ធតែជាលេស។ តាមពិតទៅ មូលហេតុនៃការបរាជ័យរបស់មនុស្ស គឺការពេញចិត្តនឹងការពិត ហើយមិនចង់រៀន ឬបណ្តុះចំណេះដឹងដើម្បីកែលម្អខ្លួនឯង។ ជាការពិត ការរៀនសូត្រឥតឈប់ឈរ គឺជាដំណើរការដែលទាមទារស្មារតី និងការគិត ហើយការលូតលាស់ផ្ទាល់ខ្លួនទាមទារឱ្យមានការខិតខំជានិច្ច។ ដំណើរការនេះមិនមានផាសុកភាពដូចការដេកនៅផ្ទះលេងទូរសព្ទ និងមើលកុនទេ។ ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ ការរក្សាអាកប្បកិរិយាស្ទូឌីយោ និងអារម្មណ៍នៃការរៀនសូត្រជាបន្ត នឹងក្លាយជាការសម្រេចចិត្តដ៏មានតម្លៃបំផុតនៃជីវិតរបស់អ្នក៕